حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ قدمی بیشتر تا آغاز ماه مبارک رمضان نمانده است و حالا وقت آن است که به پیشواز مهمانی خدا برویم؛ استقبالی که از گذشته دارای آدابی بوده است و براساس آموزههای دینمان نیز، اعمالی دارد؛ آداب و اعمالی که میتوانند یاریمان دهند تا روح و قلبمان برای این مهمانی معنوی آماده شود و آنطور که شایسته این ایام مبارک است، به استقبالش برویم؛ آنچنانکه در دعای روزهای پایانی ماه شعبان میگوییم: «اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ؛ خدایا اگر در آن قسمت از ماه شعبان که گذشته ما را نیامرزیدهاى، در آن قسمت که از این ماه مانده، بیامرزمان.»
از تکتک لحظات این روز استفاده کنیم و این دعا را بخوانیم. همچنین در دعای ورود به ماه رمضان در صحیفهسجادیه میخوانیم: «[این ماه]ماه روزه، ماه اطاعت، ماه پاکى، ماه آزمایش و ماه شبزندهدارى است.» امید است که با استقبالی درخور، آغازی شایسته داشته باشیم.
شایسته است همانطور که خانه دلمان را برای پیشواز ماه مبارک رمضان آماده میکنیم، خانه و محل زندگیمان را نیز برای این ماه آماده کنیم و تغییراتی در سبک زندگی و عادات روزمرهمان بدهیم تا به حضور مطلوب ما در این میهمانی خدایی کمک کند. خوب است در این ماه، قسمتی از خانه را برای مناجات و خلوت اهل خانه در نظر بگیریم و به استراحت روزهاولیها و سالمندان نیز توجه کنیم. علاوهبر این از گذشته سنت نیک غبارروبی مساجد محله در پیشواز ماه رمضان برای ما به یادگار مانده است. خوب است در این ایام، سری به مسجد محله بزنیم و در کارهای آن برای آمادهسازی ماه مبارک مشارکت کنیم. همچنین میتوانید در غبارروبی نمازخانه اداره یا مدرسه فرزندانتان کمک کنید.
بهتر است قبل از شروع ماه مبارک رمضان، حسابتان را صاف کنید. این تسویهحساب درباره روزههایی که از سال گذشته بر عهدهتان است، نیز برقرار است. اگر تا قبل از شروع ماه رمضان موفق به گرفتن روزههای قضا نشدهایم، لازم است بهاصطلاح کفاره آن را پرداخت کنیم. بهعبارتی شخصی که عمدا روزه نگرفته است یا فردی که بهعلت بیماری یا مسافرت و... روزه را افطار کرده است و تا رمضان سال بعد موفق به گرفتن قضای آن نشده باشد، علاوهبر قضای روزه آن روز، باید کفاره روزه بدهد. به خاطر داشته باشید که کفاره روزه نگرفتن غیرعمد با عمد متفاوت است و برای اطلاعات بیشتر در اینباره میتوانید به توضیحالمسائل مراجعه کنید.
امسال ماه رمضان با فصل بهار پیوند خورده است. از این فرصت استفاده کنید و وقتی را برای اطعام و رسیدگی به نیازمندان قرار بدهید. میتوانید برای افرادی ازبین اقوام یا دوستان یا همسایهها که شرایط سختتری را از نظر معیشتی تجربه میکنند، بستههای غذایی را تدارک ببینید. یکی از توصیههای رهبر معظم انقلاب درباره ماه مبارک رمضان، گسترش سنت افطاریهای ساده در مساجد و خیابانهاست.
نذر نان هم از سنتهای قدیمی است که معظمله در تأیید آن فرمودهاند: «انسان چقدر لذت میبرد که میبیند در شب ولادت امام مجتبی (ع) بالای سر یک نانوایی، تابلو زدهاند که امشب به عشق امامحسن، نان از این نانوایی صلواتی است؛ هرکه میخواهد، بیاید نان ببرد... این یک درس دیگر است، یک تمرین دیگر است. بر خود سخت بگیریم، به دیگران انفاق کنیم». [بیانات در خطبههای نماز عید سعید فطر؛ ۱۳۸۶/۰۷/۲۱]به پیشواز ماه رمضان بروید
روزه پیشواز، روزهای است که یک یا چند روز پیش از شروع ماه مبارک رمضان گرفته میشود. روزه پیشواز اصطلاح فقهی نیست و تنها در عرف به روزههایی که در روزهای آخر ماه شعبان گرفته میشود، گفته میشود. امامصادق (ع)، ثواب روزهگرفتن در سه روز آخر ماه شعبان را همتای ثواب روزه دو ماه پیاپی بیان کردهاند [منلایحضرهالفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۹].
امامرضا (ع) نیز روزه گرفتن در روز آخر ماه شعبان را موجب بخشیده شدن گناهان دانستهاند [ فضائلالاشهرالثلاثه، ۱۳۹۶ق، ص۹۸]. در منابع روایی اهلسنت نیز آمده است که پیامبراکرم (ص) روزه ماه شعبان را بهترین نوع روزه قلمداد میکردند و آن را نشانه تکریم ماه رمضان میدانستند. [شرح صحیحالبخاری، ۱۴۲۳ق، ج۴، ص۱۱۵]و خود، روزه ماه شعبان را به روزه ماه رمضان، وصل میکردند.
یکی دیگر از اعمالی که میتوانیم با آن به استقبال ماه رمضان برویم، خواندن ادعیه ورود به این ماه مبارک است. در کتب ادعیه مانند مفاتیح، دعاهای متعددی برای ورود به ماه مبارک رمضان و زمان رؤیت هلال این ماه وارد شده است که توجه به متن این دعاها و درخواستهایی که در آنها از خداوند تبارک و تعالی میشود، برای آمادگی روحیمان بهمنظور ورود به مهمانی خدا مناسب هستند و همچنین میتوانند الگویی برای بهرهمندی بهتر از ماه مبارک باشد. در صحیفهسجادیه، این یادگار ارزشمند امامسجاد (ع)، نیز دعایی برای ورود به ماه رمضان آمده است؛ نیایشی که مانند راهنمایی بیهمتا به شرح اهمیت و فضایل ماه رمضان پرداخته است.
در این ماه به حالواحوال روحی خود باید توجه کنیم. ممکن است کینهای به دل گرفته باشید یا کسی از شما دلخوری داشته باشد. قلب انسان جایگاه خداوند متعال است با قلبی بیآلایش و ذهنی آرام وارد این ماه شوید. قبل از ورود به این ماه بهتر است با بخشیدن دیگرانی که در حق ما ظلم یا بیمهری روا داشتهاند، خود را آماده کنیم.
برای خود نسخهای از قرآن که بتوانید بیشتر اوقات همراه خود داشته باشید، دم دست بگذارید؛ نسخهای که در بیشتر روز همراهتان باشد و بتوانید چند آیه را در فواصل مختلف روز و شب بخوانید. تفکر و تدبر در آیات قرآن و حتی نگاهکردن به آیات این کتاب عظیمالشأن برای این ماه توصیه شده است. تلاوت و تدبر در آیات الهی مسیر بندگی را برای انسان هموار میکند.